Activiteiten
Nedersaksisch symposium 4 is aanstaande: ‘Kennisontwikkeling en – verbreiding van de Nedersaksische tael en literetuur’ (update)
Op zaterdag 14 oktober, van 13.45 tot 17.00 uur, zal het vierde Nedersaksisch symposium plaatsvinden. Iedereen met veel of enige belangstelling wordt hierbij van harte uitgenodigd. Het programma zal rijk en afwisselend zijn. Zo zal er een canon van het Nedersaksisch gepresenteerd worden die gericht is op het algemene publiek in Nederland. In diverse lezingen zal een antwoord worden gegeven op de vraag wat werkers voor et Nedersaksisch, bestuurders van instellingen en anderen die zich met het Nedersaksisch bezighouden, toch op z’n minst zouden moeten weten van de Nedersaksische taal, de literatuur, de gebruiksmogelijkheden en het functioneren in de maatschappij.
Zeer de moeite waard zal ook zijn de extra ingeplande lezing over het oorspronkelijke auteurschap van de Heliand. Hetzelfde geldt voor de lezing over de komende uitgave die werk en persoonlijkheid beschrijft van een van de grote kenners uit het verleden van het Drents en de Drentse wereld, dr. Jan Naarding (1903-1963). Ook buiten Drenthe gold Naarding als een gewaardeerd kenner van de Nedersaksische taal en literatuur. Dat kwam ook doordat hij een tijdlang verbonden was aan het voormalige Nedersaksisch Instituut van de RUG.
Het Nedersaksisch symposium 4 wordt gehouden in Kunstcafé Schurer, adres: Warenhuis Vanderveen, Koopmansplein 16, 9401 EL Assen (‘Top Floor’). Aanmelding graag via de website https://www.vangorcum.nl/actueel-item/80-43_Nedersaksisch-symposium-4. In verband met de logistiek dit graag voor 9 oktober.
Het programma luidt:
Inloop vanaf 13.15 uur
13.45 – 14.00 Openingstoespraak door de symposiumvoorzitter, de heer Jurr van Dalen
14.00 – 14.15 Henk Nijkeuter en Chris Canter: Nedersaksische Literatuur. Wat moet je beslist weten, en wat voor soort kennis moet echt verder worden ontwikkeld?
14.20 – 14.35 Redbad Veenbaas: Bernlef, dichter van de Heliand? Nieuwe aanwijzingen. Veenbaas werkt aan een proefschrift over dit onderwerp. Deze lezing kan beschouwd worden als ‘in aansluiting op het vorige symposium’, toen er nieuwe vertalingen van de Heliand gepresenteerd werden in het Sallands (Jan Nijen Twilhaar) en in het Stellingwerfs (Henk Bloemhoff). Ook verscheen er toen een nieuwe uitgave van de Heliand in de oorspronkelijke, Oudsaksische tekst, verzorgd door dr. Timothy Sodmann. In juni 2023 is er vervolgens nog een nieuwe vertaling in het Nederlands verschenen, van de hand van Jan Nijen Twilhaar.
14.40 – 14.55 Henk Bloemhoff en Jan Nijen Twilhaar: Nedersaksische Taelkunde. Wat moej’ beslist weten over de klaanken, woordvorms, zinsbouw en standerdisering, en wat veur kennis moet echt veerder ontwikkeld wodden?
15.00 – 15.15 Arjan Sterken en Harrie Scholtmeijer: Nedersaksische Volksverhalen en talige volkscultuur in woordenboeken. Wat moet je zeker weten van de Nedersaksische volkscultuur, in het bijzonder van de volksverhalen? En van de (talige) volkscultuur zoals je die in de regionale woordenboeken kunt vinden?
15.15 – 15.35 uur Theepauze
15.35 – 16.05 uur Roeland van Hout: Sociolinguïstiek van Nedersaksisch en Limburgs. Uit wat voor onderwerpen moet de basiskennis van de Nedersaksische en Limburgse taalsociologie bestaan, en wat moet er met de aanbevelingen van de Expertcommissie Europees Handvest gebeuren?
16.05 – 16.25 uur Romy Dekker interviewt Annet Westerdijk, bestuursvoorzitter van de Overijsselacademie, en een vertegenwoordiger van een van de regionale omroepen. Dit op basis van de vraag: hoe kan het Nedersaksisch verder worden versterkt? Een en ander ook in het licht van de laatste rapportage door de Expertcommissie Europees Handvest.
16.25 – 16.40 Philomène Bloemhoff presenteert de Canon van het Nedersaksisch. Wat je in dit land toch echt over et Nedersaksisch moet weten…
16.40 – 17.00 Lezing door Henk Nijkeuter over een belangrijke publicatie die binnenkort van zijn hand zal verschijnen: “De blui van ’t leeven is maor zo kört van tied“. Leven en werk van Jan Naarding (1903-1963) in een biografische schets en zijn verzamelde gedichten; voorzien van vertaling en tekstkritisch commentaar. Met een bibliografie van nagenoeg al zijn publicaties.
17.00: Afsluiting door symposiumvoorzitter Jurr van Dalen
Het Nedersaksisch taalgebied in Nederland (© H. Bloemhoff)
****************************************
Organiserende personen en hun instanties zijn Sonja Geurts (Koninklijke Van Gorcum), Henk Nijkeuter (Stichting Sasland) en Henk Bloemhoff (Stichting Sasland).
Voor praktische vragen kunt u zich richten tot Esther Langelo, medewerker Publiciteit bij Uitgeverij Koninklijke Van Gorcum, mailadres: e.langelo@vangorcum.nl. Voor inhoudelijke vragen kunt u zich in verbinding stellen met Henk Bloemhoff, mailadres henkbloemhoff@yahoo.com.
Streektaal/dialect noe 24 uur per dag te beluustern.....
Sinds kot kö'j noe 24 uur per dag luusteren noar streektaalmuziek op www.streektaalradio.nl. D'r is muziek te heuren vanaf de joaren 1950 tot noe.
Veur de leefhebbers van oale muziek kö'j op zundag van 18.00 - 24.00 uur luusteren noar muziek oet de veurige eeuw. Dus leefhebbers van Hiddink en Schreurs, Harm oet Riessen, Aalt Westerman en nog völ meer leedkes.
Hoal iej van nieje muziek, dan möj elken dag luusteren tussen 12.00 en 14.00 uur met allenig de niejste leedkes.
Op deensdag van 18.00 - 20.00 uur is Streektaal Radio te heuren en wödt presenteerd deur Ben Nijkamp, de oonsbekeandste bekeande oet Losser.
Op woonsdag van 18.00 - 20.00 uur is Dialect Direct te heuren met Jacco Fluks.
Op vriejdag van 18.00 - 20.00 uur is Streektaal Radio te heuren met Gerard van de Velde, Jan van de Velde en Sanne Postema.
Op vriejdag en zoaterdag is tusken 20.00 en 24.00 uur Høken in de keet te heuren. Met heel völ Normaal, Mooi Wark, de Boetners en dat soort muziek. Veural veur de jongere leu oonder oons en wel zich jong veult.
Maak iej zölf ok dialectmuziek/nummers en wil iej dee ok loaten heuren in de rest van de wearld....? Opsturen noar streektaalradio@hotmail.com.
Veur Streektaal Radio (dat op zo'n 25 radiostations te heuren is) bint wiej stöadig op zeuk noar leu die wat doot met streektaal/dialect, zoas muziek maken, beuk schrieven, gedichten, verhalen, enz, of organiseer iej iets wat met streektaal/dialect te maken hef?
Kiek ok es op Facebook biej Streektaal Radio of Streektaal Platform Top 40.
Völ plezeer d'r met!!
Belangrijke activiteiten van de Kreenk bint:
- dialectoamnden;- de tweejoarlijkse tookenning van de Twentse Taalpries an leu of instellingen, wel zich drok maakt veur de Twentse sproak;
- ‘t metwearken an wettenschoppelijk onnerzeuk, vertalingen, televisie- en radioprogramma’s, kearkdeensten in de streektaal, leazingen enz.;
- cursussen Twents veur beginners en ’t maken van lesrieges vuur ’t oonderwies (Twents Kwarteerken);
- ’n paar moal in ’t joar maken van nen ‘Bodbreef’, met o.a. Twentse verhalen en bod oaver de streektaalactiviteiten;
- ‘t scnrieven en oetgeaven van beuke in’t dialect.
26 meert 2019 was de finale van de joarlijkse schriefwedstried van ’n Kreenk vuur de Twentse Sproak biej ’t Hoogspel Joarlijks doot doar ’n antal schrievers an met en leavert eur verhaal en/ of gedicht an in de eagen Streektaal en in ’t Hollaands. Op den oavnd wördt ok de mooiste verhalen duur de schrievers zölf vuurleazen. Noa de pauze wörden ne stemming hoolden en nen winnaar bekeand maakt.
Van al dee verhalen is ’n mooi book maakt dat den oamnd ok te koop is.
De organisasie van disse activiteiten gebuurt meesttieds duur oonze vriejwilligers.
Joarverslag 2018 duur ’n secretaris van ’n Kreenk vuur de Twentse Sproak.
Wiej bunt 6 keer biej mekaar wes met ’t bestuur . Dat warren Joop Weber, Marlies Nijhuis, Lon Mensink, Rieke Dohmen en Alie van der Veer.
Bie’j de joarwisseling 2018/2019 harren wiej 342 leden en 110 Bodbreef abonnees
De Niejjoarsvisiet op 13 janewari biej de Zeumnsteern was wier good bezoch duur de leden. Joop Weber gaf in zien wilkumstwoord an da’w ’n good joar hebt had en dat der heanigan grote plannen bunt maakt vuur dee Twenteakademie. Doarnoa hebt Vera Wiefferink en Gerrit Danneberg beide mooie verhalen vuurleazen oet eur eagen weark. Mooi op tied wörden de stamppotten noar binnen brach en kon alman zich good zat etten.
Op 27 meart wörden de joarlijkse ledenvergadering hoolden biej ’t Hoogspel.
Doarnoa gung ’t verdan met ’t vuurleazen van de verhalen en gedichten met ’n veertal thema’s o.a. “Onnitdan”. Harry Morshuis hef in ziene functie as vuurzitter van de jury den oamnd an mekaar kuierd, de juryrapporten vuurleazen en de prieswinnaars bekeand maakt “Verhalen en Gedichten” is oeteandelijk ’n mooi beukske wörden en wörden good verkoch.
25 mei: ’t Kreenkbestuur en de wearkgroep Twents waren tehope op bezeuk in Oatmöske. Op dizzen ‘teambuildingsdag’ met roondleiding duur Ben Kleissen wörden ’t nuttige met ’t aangename verenigd.
1 juli: ’n Kreenk was met nen kroam vol beuke, Bodbreve en pleankskes te gast in Oatmöske biej ’t Twents Streektaalfestival. Good initiatief um ’n Kreenk meer bekeandheid te geven.
7 juli: ’n Schrieversmiddag wörden hoolden biej ’t Oorbeck boeten oonder de oale eken. Doar hef Bart Overbeek ’t één en aander verteald oaver de wier niejs opgerichte Marke Twekkelo. Doarnoa gung ’t oaver ’t Stiewelpad noar de vrogere Doopsgezeende schuulkeark. ’t Geheel was good verzoargd duur Tho en wiej kiekt wierum op nen gezelligen middag.
4 september: Dolf Ruessink was dizze keer gast biej ’n Kreenk. Hee vertöl in zien eagen Achterhooks oaver ’n groot antal vroaggesprekken dee hee har hoolden vuur ziene kraante. Wiej hadden den oamnd ne goeie opkomst. De meeste leu hebt met völ andach noar ’m luusterd en wille had an de spannende verhalen. Der bunt ok wier nieje leden biej kömmen.
6 september: De opening van ’t Twentehoes wörden doan duur Hester Maij met ’n eersten vingerofdrok. Wiej bunt könnig wörden met ’n niejen directeur Vincent Robijn van de IJsselacademie. Marieke Dannenberg was den dag oonze gastvrouw. ’t Wörden hoolden in de bibliotheek, ’t Twentehoes was nich kloar.
23 September: In ’t Ledeboerpaark wörden ’n Twentsen Landdag hoolden en doar heb wiej met ’n Kreenk an met doan. Stöadig reagen maken ’n vervroogd eande an nen dag woarop heel Eanske könnig har mötten wörden met ’n Kreenk. Hoppelijk oaver 3 joar better.
28 september: Nen mooien oamnd vuur Gerrit Kraa en alle aandere leefhebbers van ’t Twents. Kraa kreeg oet haande van Rob Welten, de burgemeister van Boorn, de Twentse Taalpries oetreikt. Dik verdeend noa alns wat Gerrit hef schreven en doan vuur ’t Twents. Alman hef plezear beleafd an ’t optreden van Algerak en de leu van Twentaal. ’n Kreenk hef metdoan in de vuurbereidingen en ne financiële biejdroage leaverd.
10 oktober: ’t Kreenkbestuur was getuge van ’t oonderschrieven van ’t Convenant in Zwolle. ’t Twents, as oonderdeel van ’t Nedersaksisch mag zich vanof noe eandelijk ne taal neumen.
20 oktober: ’n Kreenk kon ne echte bokenmaarkt hoolden biej ’t Kulturhus van de Johanneskeark in Twekkel, ’s moargens eerst vuur de eagen leden en ’s nommedaagns vuur aandere belaangstellenden. ’n Mooi stuk in de kraante oaver Johan Kwast den al dee beuke hef scheunken an ’n Kreenk en ’n mooi bedrag in kas, ’t was ne beste lefebriej.
22 november: Den oavend harren wiej nen bekeanden zanger op bezeuk, Dick van Altena. Hee hef leedjes vuur oons zungen in ’t Betuws, Hollaands en Engels. Gewealdig mooie teksten, ne woarme doonkerbroene stem, nen oamnd um nich te vergetten en ’n dik applaus!
’t Bestuur van ’n Kreenk hef ketakten oonderhoolden met de leu van de Liemers en ’n Achterhook. Zee kriegt ’n Bodbreef toostuurd en wiej van eur ’n Moespot.
Wiej hebt op 22 juli de ofsloeting van ’t Erfgoedfestival Grenze(n)loos Plat(t) metmaakt, dee wörden hoolden biej Erve Kots in Lievelde.
Op 26 oktober waren wiej ok biej de presentoasie van ’t Joarbook Twente en ’n Twentsen Almanak. ’t Wörden hoolden biej de Woeste Wieven in Deep’n.
Op 27 oktober heb wiej in Weenterswiek ’n dag van ’t dialect biejwond woar nich allenig ’n Achterhook mar ok de leu oet ’t Munsterlaand biej waren.
’t Kreenkbestuur is in de moand december alle vriejdagmiddage biej mekaa west in ’t Twentehoes um doar de belaangstellende leu op te vangen en aantwoord te geven op eure vroagen.
